Waalse Krook

Gent

Van brownfield tot media-baken

Spelers
De cvba Waalse Krook, bestaande uit de stad Gent, provincie Oost-Vlaanderen, het instituut voor breedbandtechnologie (IBBT) en de universiteit Gent (UGent) staat in voor de realisatie van het nieuwbouwproject voor de realisatie van een nieuwe stadsbibliotheek en Centrum voor Nieuwe Media.
Het AGSOB staat in voor het verwerven van de nodige terreinen en gebouwen, voor het bouwrijp maken van deze terreinen (sloop, archeologie, sanering) en voor de renovatie van het Wintercircus en de bouw van een residentieel bouwblok.
De OVAM neemt de ambtshalve bodemsanering van de historische vervuiling op zich.
De TMVW staat in voor de omlegging en aanleg van enkele rioleringen en collectoren.
De stad Gent neemt de coördinatie waar en zorgt voor de aanleg van het omliggende Openbaar Domein.
W&Zondersteunt bij de vernieuwing van de oever tot kaaimuur.

Deelprojecten
verwerving en sanering van de nodige terreinen; nieuwbouw bibliotheek en CNM en publieke infrastructuur; herinrichting openbaar domein; renovatie van het Wintercircus; bodemsaneringsproject; aanleggen van rioleringen; vernieuwen van de oever tot kaaimuur.

Herwaardering van een oude industriële site tot een stedelijke hotspot

Bijkomende informatie

Filip Van de Velde
Stad Gent
Departement Ruimtelijke planning, Mobiliteit en Openbaar Domein
Dienst Coördinatie
Woodrow Wilsonplein 1
9000 Gent
tel. +32 (0)9 266 84 42
Filip.VanDeVelde1@gent.be

cvba Waalse Krook
http://www.dewaalsekrook.be

OVAM

TMVW

W&Z

Projectwebsite
website van het AG Stadsontwikkelings-bedrijf Gent

deelprojecten
informeer bij de verschillende actoren

Tijdslijn en sleutelmomenten

Financiële kengetallen

Zal pas meer gedetailleerd meegedeeld worden na de gunning van de verschillende deelprojecten. Deze kunnen opgevraagd worden bij de projectleiding.
De cvba kan beroepen op cultuursubsidies van de Vlaamse Overheid.

De grondverwervingen en onteigeningen werden gedragen door de stad Gent, via het AGSOB, en worden via een erfpachtregeling deels ingebracht als middelen in natura in de cvba Waalse Krook.

Projectverloop

1. Initiatiefase

Het project kent een lange ontstaansgeschiedenis, en is in tussentijd een aantal keer van vorm en inhoud veranderd. Op de projectsite werd eerder (2001-2004) getracht een Forum voor Muziek, Dans en Beeldcultuur op te richten, als samenwerking tussen de Vlaamse Overheid, de provincie Oost-Vlaanderen en de stad. Dit project kon uiteindelijk niet doorgaan.
In 2005 wordt het toepasselijke onteigeningsplan goedgekeurd voor de site. Vanaf dat moment kan het AGSOB starten met de nodige onteigeningen en

verwervingen. Tussen stad en AGSOB worden daartoe de nodige bijzonder samenwerkingsovereenkomsten afgesloten (BSO’s).
Vanaf 2006 wordt op initiatief van het kabinet Cultuur getracht het project te laten doorgroeien. Een politieke stuurgroep stelt na overleg met stakeholders en deskundigen de nieuwe hoofddoelstellingen en contouren van een nieuw project Waalse Krook vast.

2. Onderzoeksfase

In 2007 wordt het initiatief genomen om de VZW Waalse Krook op te richten, met de bedoeling om de bibliotheek van de toekomst te realiseren op de site. De Vlaamse Overheid, de provincie Oost-Vlaanderen en de stad zijn de subsidiërende overheden.
Vanaf 2008 werken de vzw Waalse Krook en de stad samen een projectvoorstel uit in een kerngroep. Een projectdefinitie en programma van eisen worden opgesteld. Om de architecturale ambities waar te maken wordt de Vlaams Bouwmeester betrokken en wordt een Open Oproep-procedure opgestart voor het ontwerp van de nieuwe bibliotheek.
De haalbaarheid van het project wordt nagegaan in een financieel-economische voorstudie uitgevoerd door een extern expertisebureau (BOPRO). Deze legt ook de budgetten en randvoorwaarden vast.
Bijkomende actoren (UGent, IBBT) worden betrokken bij het project.

In 2009 is dit initiatief doorgegroeid naar een ontwikkelingsproject site Waalse Krook. Daartoe worden de nodige principeovereenkomsten tussen de uiteindelijke partners afgesloten. De cvba Waalse Krook wordt daarbij opgericht, een burgerlijke vennootschap onder de vorm van een

coöperatieve vennootschap met een sociaal oogmerk. Er wordt gekozen om via een cvba te werken, teneinde de financiële engagementenondubbelzinnig en duidelijk vast te leggen, zodat het project ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden. Een cvba laat ook toe dat door de Vlaamse Overheid de bijdrage als FOCI-subsidie kan gegeven worden, zonder als partner in het project te moeten optreden. Werken via een cvba moet het beslissingsproces faciliteren en een grotere flexibiliteit en vrijheid van handelen geven.
Eind 2009 wordt in kader van de Open Oproep een “projectdefinitie voor de studie-opdracht voor de opmaak van het Masterplan voor het stadsdeel de Waalse Krook en de realisatie van een bibliotheek voor de toekomst en een Centrum voor Nieuwe Media in Gent” opgesteld.

In het voorjaar van 2010 wordt de Open Oproep afgesloten en wordt de winnaar (Coussée en Goris Architecten, in samenwerking met RCR Aranda Pigem Vilalta Arquitectes) van de ontwerpopdracht aangeduid en na onderhandelingen ook aangesteld.

3. Planuitwerkingsfase

Eind 2010 wordt gestart met de opmaak van het masterplan, en afgerond in 2001. Dit wordt vanuit de cvba gecoördineerd. Zoals de projectstructuur voorziet wordt een stuurgroep geïnstalleerd en worden de nodige werkgroepen opgericht. De stad stelt een coördinerend projectleider aan.

Door de cvba Waalse Krook wordt een projectmanager (Aries-Advisers) aangesteld die instaat voor de opvolging van het project, zowel wat timing, budget en technische controle betreft.

Tijdens het projectverloop wordt een werkgroep opgericht aangaande de juridische, financiële, fiscale en administratieve aspecten van het project. Bij de uitwerking wordt immers vastgesteld dat er bijkomende opportuniteiten en onvoorziene knelpunten bestaan bij uitwerking van de

afgesloten principeovereenkomsten. Dit noopt tot het onderzoeken en uitklaren van:

eigendomssituatie van de terreinen
beheer en exploitatie van de nieuwbouw, behoud van de cvba als beheerder
onderzoek naar fiscale en financiële opportuniteiten (BTW-recuperatie, afschrijvingstermijnen, …)
werking via een investeringssubsidie voor de publieke infrastructuur
…

Uiteindelijk moet dit leiden tot een addendum bij de bestaande principeovereenkomsten en de statuten van de cvba.

4. Uitvoeringsfase

Gelet op de nodige saneringswerken en de overlap met de uitvoering van de beschoeide bouwput werd een vooruitgeschoven lot 0 in samenwerking tussen de Ovam, de TMVW, SoGent en de cvba Waalse Krook uitgevoerd. Via deze synergie konden voor alle partijen kosten bespaard worden. Ook kon ondertussen het eigenlijke bestek voor het gebouw op punt gesteld worden, wat een aanzienlijke tijdswinst opleverde.
De transporten voor de afvoer van de vervuilde gronden en het puin gebeurden grotendeels via het water. De hinder voor de omgeving bleef tot een minimum beperkt.

Bij de uitvoering van de werken voor de beschoeiing nabij de scheldeoever is een deel van de bestaande oeververdediging bezweken. Deze situatie werd gestabiliseerd via damplanken in overleg met W&Z.

Deze tijdelijke herstelling werd in tussentijd ingericht als werfkaai. Uit het expertiseverslag van de oeververdediging is gebleken dat behoud omwille van stabiliteitsredenen en in combinatie met de te wijzigen functie van de kaai niet mogelijk is. In samenspraak met W&Z zal de oeververdediging vernieuwd worden tot een kaaimuur. Gelet op de problematiek om dit te coordineren met de werken voor het openbaar domein en met de werken aan het nieuwbouwproject, moet hiervoor een creatieve en snel realiseerbare oplossing gezocht worden.

Vanaf het najaar van 2013 zijn de werken voor het nieuwbouwproject gestart. Ook hier wordt voorgeschreven dat 80% van de te transporteren materialen via het water vervoerd moeten worden.