Het Getouw

Van bedrijvenpark naar sociale economie

Spelers
  • Stad Gent: Stedelijke Vernieuwing en dienst Beleidsparticipatie, Werk en economie, dienst Verbinden en Ontmoeten, Strategische Subsidies.
  • sogent
  • OCMW
  • afvalintercommunale IVAGO
  • sociale huisvesingsmaatschappij woninGent
  • SE-bedrijven
Deelprojecten
  • Cluster van sociale economiebedrijven
  • Park met de Lieve als drager van een groene verbindingsstructuur
  • Recyclagepark (Ivago)
  • Opleidings- en TewerkstellingsCentrum (OTC), (OCMW)
  • Bedrijfs (buurt)ondersteunende functies (Balenmagazijn ...)
  • Nieuw openbaar groen, fietspad, straat, plein
  • Nieuwe toegangsweg: Gaardeniersweg

Een nieuw knooppunt van sociale economie

Bijkomende informatie

Programmaregisseur:
Iris Van den Abbeel
Telefoon 09 266 82 31
Email : Iris.vandenabbeel@stad.gent

Projectcommunicator
Sofie Lagaisse
Telefoon 09 266 52 70
Email: Sofie.Lagaisse@stad.gent
Projectwebsite
www.hetgetouw.be


 


 

Tijdslijn en sleutelmomenten

Tijdslijn en sleutelmomenten zijn weergegeven in het volgende overzicht : bekijk de tijdslijn


 

Financiële kengetallen

Tijdslijn, sleutelmomenten en financiële kengetallen zijn weergegeven in het volgende overzicht : bekijk hier

Projectverloop

1. Initiatiefase

In de jaren 2007-2008 raakte één van de meest omvangrijke industriële gebouwencomplexen uitgediend: de UCO-site ten noorden van de binnenstad, tussen de 19de eeuwse wijken Rabot en Bloemekenswijk verloor zijn oorspronkelijke bestemming. Deze 11 hectare grote site is gelegen in de grenszone tussen een in reconversie zijnde economisch gebied en de dichtbevolkte 19de eeuwse gordel.
Deze site biedt dankzij haar strategische ligging, haar gewestplan-statuut en de aanwezige nog bruikbare gebouwen, een ideale oplossing voor een geclusterde herlocalisatie van enkele sociale economie-bedrijven. Dit zou de grootste sociale economiecluster in België in Gent leggen. Daarnaast is de
site als het ware het ontbrekende puzzelstuk om diverse ruimtelijke knelpunten aan te pakken en omliggende projecten te versterken: realiseren van een noodzakelijk park voor de Bloemekenswijk, herwaardering van de Lieve als drager van een groen/blauwe verbindingsstructuur naar Wondelgem, optimaliseren van doorwaadbaarheid, creëren van ruimte voor wijkvoorzieningen, adequaat aantakken op het mobiliteitsnetwerk tussen Wondelgem en de binnenstad, verbinding vormen tussen de wijk, de bedrijven en de Nieuwe Vaart voor voetganger, fietser en vrachtverkeer …

2. Onderzoeksfase

De mate waarin deze opportuniteiten zouden kunnen ingevuld worden werd geëxploreerd door een bevraging bij mogelijke geïnteresseerde bedrijven en een eerste financiële haalbaarheidsstudie, waaruit bleek dat een Sociale economie-cluster mogelijk was. Aan de geïnteresseerde bedrijven werd gevraagd zich te engageren en een samenwerkingsovereenkomst af te sluiten ter ontwikkeling van een coöperatief organisatie- en financieringsmodel.
In 2010 besliste de Stad Gent tot de aankoop van deze verlaten site gezien de grote potentiële meerwaarde die door de ontwikkeling van het terrein voor de buurt en voor de sociale economie-bedrijven zou kunnen gerealiseerd worden.
Tijdens het daaropvolgend proces van ontwerpend onderzoek tijdens de ‘conceptstudie’ (augustus 2011 – februari 2012) werden (onverwachte) problemen en knelpunten systematisch opgelijst en scherpgesteld. In elke fase werd meermaals overlegd met de begeleidingsgroep, een uitgebreide vergadering van vele stadsdiensten. Elk van deze begeleidingsgroepen werd vooraf gegaan door intensief voorbereidend overleg met een kleinere kerngroep.
Ook de SE-bedrijven werden meermaals in het proces betrokken. De belangen van de bewoners werden in de begeleidingsgroep vertegenwoordigd door de bevoegde stadsdiensten (dienst Verbinden en Ontmoeten, dienst Beleidsparticipatie), en een aantal bevoorrechte bewoners van de Bloemkenswijk werden ook 2 maal geconsulteerd tijdens het proces. 
Daarenboven formuleerden de SE-bedrijven een aantal mogelijke pistes van co-productie tussen de wijk en de bedrijven.
Elke fase werd afgerond met een politiek overleg waar het gehele college zitting heeft, zodat knopen konden worden doorgehakt.
De betrokkenheid van de diverse stakeholders, van de intermediairen en de periodieke terugkoppeling naar het college resulteerde in een gedragen masterplan (16 februari 2012 vastgesteld door CBS) dat de komende jaren als leiddraad zal dienen voor de ontwikkeling van de UCO-site.
Nader onderzoek is nodig naar het statuut van de open ruimten, de precieze ruimteverdeling voor de verschillende actoren, voor- en nadelen van verschillende scenario’s voor het parkeren, en de ermee verbonden kosten en hun financiering.

3. Planuitwerkingsfase

Na het aflopen van het Conceptsubsidie-proces worden de concepten uit het masterplan vertaald in gedetailleerdere wensbeelden en ontwerpen, gekoppeld aan een concreet actieplan voor de komende jaren. Het masterplan is daarbij ook voldoende flexibel om ruimte te bieden aan mogelijke wijzigingen die met de realisatiefase gepaard gaan.
De ambitie van dit masterplan is meerledig: ruimtelijk fysiek komt er op één site enerzijds een functioneel bedrijvenpark en anderzijds een aangenaam buurtpark. De vaak tegenstrijdige noden en behoeften van beide parken worden gerespecteerd en waar mogelijk gecombineerd.
Bij de realisatie van deze parken zullen twee rakende co-productielijnen verder worden uitgebouwd ten behoeve van de ontwikkeling van de
publieke ruimte en de voorzieningen (o.a. sociaal restaurant en vergaderzalen in het Balenmagezijn): één met de SE-cluster en één met de bewoners.
Doordat de stad eigenaar is van de gronden kan ze haar rol van regisseur optimaal uitspelen en een maximaal aantal doelstellingen vervullen binnen het uitgewerkte masterplan. Een flinke financiële ruggesteun wordt verkregen dank zij een goedgekeurd dossier Stadsvernieuwingsproject (cfr. aanvraagdossier en presentatie) door het Federale Grootstedenbeleid, door Efro (Europa, Vlaanderen en provincie) en door Agentschap Ondernemen.

4. Uitvoeringsfase

Naast de realisatie van de nodige verwervingen en de coördinatie staat de stad Gent i.s.m het sogent in voor het uitvoeren van de nodige infrastructuurwerken op de site (sloop, aanleg fietspad, verbouwing van het Balenmagazijn, aanleg van het openbaar domein rond de SE-cluster, parkaanleg, realisatie van het voorplein, herwaardering van de Lieve,…), alsook voor de coproductie.
De verschillende deelprojecten verlopen volgens verschillende tijdtrajecten.
  • Het opleidings- en tewerkstellingscentrum is reeds gehuisvest in de voormalige UCO-gebouwen en operationeel sinds oktober 2012
  • Het eerste deel van het Bloemekenspark werd in mei 2015 geopend tijdens de Dag van het Park.
  • Het Balenmagazijn is volledig verbouwd tot huis voor de sociale economie, loopbaancentrum, bedrijfs- en buurtrestaurant. De concrete exploitatie wordt momenteel met de verschillende partners voorbereid.
  • Drie sociale economiebedrijven hebben een koopovereenkomst en bereiden momenteel de renovatie van de UCO-gebouwen voor.
  • In 2019 werd de tweede fase van het Bloemekenspark aangelegd. 
  • De Gaardeniersweg, de nieuwe toegangsweg naar de site werd in 2020 geopend. 

5. Beheersfase

Nog niet van toepassing

Evaluatie en Reflectie

Dit dossier vertrekt vanuit een opportuniteitsaankoop: omdat de UCO-site een antwoord kan bieden op zeer uiteenlopende behoeften en doelstellingen zowel uit de ruimtelijke, economische als sociaal culturele hoek, werd tot verwerving overgegaan zonder duidelijke kijk op de beschikbare middelen.

Publicaties en presentaties

© Copyright 2018 IV Kenniscentrum Vlaamse Steden – Bischoffsheimlaan 1-8 – 1000 Brussel – info@complexestadsprojecten.be | Sitemap