Groen Zuid Hoboken

Antwerpen

Van bedrijfsterrein tot stadswijk

Spelers
stadsbestuur Antwerpen, AG stadsplanning Antwerpen, district Hoboken, private ontwikkelaar, Infrabel, Zorgbedrijf Antwerpen, Woonhaven

Deelprojecten
480 woningen waarvan 120 sociale woningen, , een dienstencentrum, 120 serviceflats, kinderkribbe 110 plaatsen, park van 4 ha, een fiets-en voertgangerstunnel, integratie bestaande sporthal, …

Een nieuwe stadswijk op de voormalige Alcatel site in Hoboken

Bijkomende informatie

Griet Boodts
en/of Jeroen Pasmans

AG Stadsplanning Antwerpen
Francis Wellensplein 1
2018 Antwerpen
griet.boodts@stadsplanning.antwerpen.be
jeroen.pasmans@stadsplanning.antwerpen.be

Thomas de Jong
Cores Development
Heistraat 71
2610 Wilrijk
thomas@coresdevelopment.be

Projectwebsite stad Antwerpen

Tijdslijn en sleutelmomenten

Download hier de tijdslijn van dit project

Financiële kengetallen

download hier het financieel overzicht van dit project

Projectverloop

1. Initiatiefase

De bal gaat aan het rollen wanneer een projectontwikkelaar de intentie te kennen geeft om een project van 700 woningen wil realiseren op de oude Alcatell terreinen. De site omvat gebouwen, maar ook een sporthal, een zwembad en sportvelden
Door de cruciale ligging hechtte de stad groot belang aan deze

ontwikkeling en werden de ambities van in het begin hoog gelegd met een publiek belang voor zowel de wijk, het district Hoboken als de stad.
AG Stadsplanning Antwerpen zorgt in dit proces concreet voor de procesregie, de stedelijke besluitvorming, de coördinatie, de onderlinge afstemming en de kwaliteitscontrole van de hele ontwikkeling.

2. Onderzoeksfase

Op vraag van de stad laat de ontwikkelaar een masterplan opmaken door het bureau Crépain-Binst. Het college keurt het masterplan goed en legt in de collegebeslissing de krijtlijnen vast: densiteit, gewenste sociale mix, kinderdagverblijf, zorgwoningen…
Het komt tot een samenwerkingsovereenkomst waarin zaken geregeld

worden zoals de overdracht van het openbaar domein naar de stad, de regierol van de stad, de lasten, de taakverdeling. De overeenkomst wordt aangevuld met een beeldkwaliteitsplan. Partners zijn: de eigenaar, de sociale huisvestingsmaatschappij Woonhaven, Zorgbedrijf, de ontwikkelaar. AG Stadsplanning Antwerpen coördineert.

3. Planuitwerkingsfase

De opmaak van een RUP dringt zich op: er dient immers een herverdeling en herbestemming te komen van woongebied en recreatiegebied. Flankerend is er ook een beeldkwaliteitsplan (deel 1, deel 2) architectuur en openbaar domein opgemaakt die goedgekeurd werden door het college.
De opmaak van het RUP ging gepaard met een MER-screening ontheffing.
Het RUP werd in opdracht van Ag Stadsplanning Antwerpen opgemaakt door Grontmij en de bijhorende MER-screening door Antea (RUP grafisch plan, RUP stedenbouwkundige voorschriften, RUP toelichtingsnota).

De beeldkwaliteitsplannen werden door de ontwikkelaar op vraag van de stad opgemaakt door Crepain-Binst voor wat betreft architectuur en Stramien voor het openbaar domein.Beide plannen werden door de stad opgevolgd en begeleid, en goedgekeurd door het college. De beeldkwaliteitsplannen werden flankerend aan het RUP toegevoegd. Overige plannen voor de deelprojecten worden opgemaakt door de verschillende initiatiefnemers, met als bindend kader het masterplan en het RUP, en als richtinggevend kader beide beeldkwaliteitsplannen.

4. Uitvoeringsfase

Ondertussen werden de bedrijfshallen van het toenmalig bedrijf Scanfil gesloopt, en is de sanering van het terrein afgerond.
De verkavelingsaanvraag voor het geheel werd ingediend bij de stad en de

bouwaanvraag voor de zorgcluster en de tunnel werden eind 2012 ingediend bij RWO. De start van de werken wordt voorzien voor midden 2013.

5. Beheersfase

Nog niet van toepassing

Evaluatie en Reflectie

In de voorbije 5 jaren is er een samenwerking tot stand gekomen waarbij gezocht werd naar een maatschappelijk én economisch evenwicht. De moeilijke evenwichtsoefening tussen rendement en ruimtelijke kwaliteit werd via een open en transparante debat gevoerd via open boekhouding. Het argument dat minder densiteit en minder woningen onhaalbaar zou zijn, werd met andere woorden met de cijfers op tafel besproken. Het luisteren, meedenken en continue afwegen van de verschillende belangen door AG Stadsplanning was voor de private partner cruciaal om een evenwicht te vinden tussen het privé-initiatief en de publieke meerwaarde. Niet alleen de knowhow was aanwezig om dergelijke plekken aan te pakken, ook de aanspreekpunten bij de stad waren gecentraliseerd.

Gekoppeld aan het masterplan werd tevens beeldkwaliteitsplannen opgemaakt voor architectuur en openbaar domein. Dit moet de ambitie verankeren en wordt de maatstaf voor de uitwerking van de plannen.

In de samenwerkingsovereenkomst werd vooraf geen minimum eenheidsprijs voor de realisatie van het openbaar domein vastgelegd, wat misschien een betere en solidere garantie zou zijn voor de vooropgestelde kwaliteit van het openbaar domein dat kostloos zal worden overgedragen door de ontwikkelaar.

Vandaag is het RUP goedgekeurd en van kracht. De verschillende aanvragen worden getoetst aan de voorschriften van het RUP. In het kader van het RUP werd een openbaar onderzoek gehouden waar verschillende actoren belanghebbend of niet,de kans hebben om zich uit te spreken over het project.
De private ontwikkelkaar vindt dat de procedure in schril contrast lijkt te staan met het traject dat tot hiertoe met de verschillende actoren werd doorlopen. Vanuit de projectontwikkelaars klinkt de oproep aan de beleidsmakers om de complexe stedenbouwkundige wetgeving klaar te stomen voor een meer genuanceerd debat rond ruimtelijke ontwikkelingen.